Cultuurhistorisch waardevolle elementen in het landschap

Het platteland was vroeger rijk aan kleine gebouwde objecten. Veel van deze gebouwtjes en schuurtjes hebben hun oorspronkelijke functie verloren, waardoor ze dreigen te verdwijnen. Dat is zonde, want juiste de vele kleine elementen maken het buitengebied tot een agrarisch cultuurlandschap. Het meest in het oog springen de veldschuren en kippenhokken, die vaak vrij in het land liggen. Dichter bij de boerderijen vinden we de hooimijten voor de wintervoorraad en de open karloodsen voor de machines. Op het erf meer naar het voorhuis zie je nog de bakovens en waterputten die in het dagelijkse leven onmisbaar waren.

 Kippenhok

Dit typische kippenhok met lessenaarsdak dateert van voor de tweede wereldoorlog. Eerder stond er een kippenhok verder van huis, maar in verband met kippenstelerij (kwam in de crisisjaren veel voor) werd het hok dichter bij huis gehaald. Ook werden er tralies achter de ramen gemaakt om te voorkomen dat kippendieven naar binnen konden. Verder was er een speciaal, diepliggend slot op de deur gemaakt, dat met een lange sleutel vastgedraaid kon worden. Ook nog lange tijd na de oorlog werd het hok elke avond op slot gedaan.

Na de oorlog kwamen er “geautomatiseerde legnesten” in. Dit waren legnesten met een beweegbare bodem met een gat in het midden. Wanneer de kip in het nest ging zitten, zakte de bodem naar beneden en werd het gat afgesloten door een omhoog verend gaasje. Verliet de kip het nest dan kwam de bodem weer omhoog en zakte het gaasje geleidelijk naar beneden, waardoor het ei langzaam naar beneden rolde. Hier kwam het dan in een eierverzamellade terecht. De eerste stap naar een legbatterij.

In en onder een kippenhok gingen zich na verloop van tijd altijd ratten vestigen. Op een gegeven ogenblik werd de last te groot en werd er een rattenrazzia gehouden. Vaak werd dan met hulp van buren en van een “rottenhond” zo veel mogelijk ratten gevangen door ze met water uit de gangen te jagen.

Dit kippenhok is ca 15 jaar geleden opgeknapt. Het was toen aan de bovenkant een halve meter naar achteren gezakt. Met 5 autokrikken is het naar voren gedrukt en door er een nieuw eiken gebintwerk onder te maken staat het nu weer als een huis. Het doet dienst als schapen- en ponystal. Verder broedt er elk voorjaar een paartje steenuilen in. Hiervoor is bovenin het hok een speciale steenuilenkast opgehangen met een opening naar buiten. Elk voorjaar worden er 3-5 jongen grootgebracht, die gedurende lange tijd in het hok een beschermde omgeving vinden om muizen te vangen

 Anne Oosterbaan

 

 Bij de foto kippenhok: De grote ramen aan het kippenhok werden op het zuidoosten gericht, zo kan het eerste zonlicht in het hok schijnen.

Bij de foto sleutel: Deze speciale sleutel werd gemaakt tegen diefstal.